انواع پیچ اسکلت فلزی – ۲ – سایر
اتصالات, سازههای اسکلت فلزی
در مطلب قبل انواع کلی پیچهای مورد استفاده در صنعت سازه فلزی را برررسی نمودیم. در این مقاله به مطالعه سایر انواع پیچ مختلف برای اتصال المانهای سازهای می پردازیم. برخی از آنها به شرح زیر هستند:
پیچهای unfinished
پیچهای turned
پیچهای Ribbed
پیچهای interference
پیچهای Swedge
پیچ های خاص
پیچهای unfinished
پیچهای پرداخت نشده (unfinished) به اصطلاح پیچهای معمولی (سیاه) نامیده میشوند. برای سازههای سبک مانند پرلینها و مهارها تحت بار استاتیکی مورد استفاده قرار میشوند. برای اتصالات تحت بارهای ضربهای، ارتعاشی و خستگی توصیه نمیشود.
انواع پیچ های سازهای معمولی از فولاد نرمه با گل پیچ (head) مربعی یا شش ضلعی هستند. گل مربعی دارای هزینه کمتر و شش ضلعی ظاهر بهتری دارد و با آچار مهره راحتتر بسته شده و فضای کمی برای پیچاندن نیاز دارد. سوراخ پیچ حدود ۱٫۶ mm بیشتر از قطر پیچ پانچ میشود. مهره (nut) بر روی پیچ با آچار مهره Spud بسته میشود که کشش کمی تولید مینماید. بنابراین هیچ نیروی گیرداری بر روی مقطع اتصال اعمال نمیشود. اتصالات با پیچ های پرداخت نشده همانند اتصالات پرچی طراحی میشوند با این تفاوت که تنش مجاز به دلیل میزانی از رواداری در ساق (shank) و رزوه (Thread) کاهش مییابد.
پیچهای Turned
این پیچها مانند پیچهای پرداخت نشد هستند، با این تفاوت که ساق این پیچها از میله شش ضلعی شکل گرفته است. سطوح این پیچ به دقت پرداخت و برای جور شدن با سوراخ ماشینکاری شده است. همچنین رواداری در این نوع پیچ کمتر است. این پیچها دارای مقاومت برشی و تکیهگاهی بیشتری در مقایسه با پیچهای پرداخت نشده است. با این وجود امروزه از این پیچها استفاده نمیشود.
شکل ۱- پیچ turned
پیچهای Ribbed1″
این پیچها شیاردار میباشند. گل پیچ شبیه گل پرچ است. از ساقه روند رزوه به گونهای است که قطر ساق بیشتر قطر محل رزوههای است. شکل ۴ این مورد را نمایش میدهد. همچنین این پیچهای در مقابل ارتعاش رفتار بهتری دارند.
شکل ۲- پیچ ribbed
پیچهای Interference
این پیچها الزامات مربوط به پیچهای پرمقاومت را تامین میکنند و یک ساق شیاردار محوری است که چفت تداخلی در اتصال ایجاد کرده و از لغزشهای اضافی جلوگیری میکند.
شکل ۳- پیچ Interference
پیچهای Swedge
پیچ در شکل ۴ شامل پین متصل کننده است که از فولاد متوسط بوده و از طوق قفل با فولاد کربن کم ساخته شده است. پین شامل سری از شیارهای قفل مرتب ، یک شیار کمرشکسته (breakneck) و یک شیار کشنده است. طوق در شکل خود استوانه است و در درون شیار قفل در پین کشیده شده با استفاده از یک ابزار هیدرولیکی قالب شده که شیار کشنده را درگیر کرده و یک نیرو کششی به متصل کننده اعمال میکند. بعد از اینکه طوق در داخل شیار قفل قالب شد و ادامه پین از شیار کمر شکسته بریده میشود که این عمل در حالتی است که ظرفیت پیش بارگذاری در پیچ ایجاد شده است.
شکل ۴- پیچ Swedge
پیچهای کنترل کشش (Tension control (TC) – Twist off bolt or load indicator bolt)
مانند اتصالات پیچی، کنترل کشش با حرکت از یک سمت نصب میشود و فقط یک نفر برای نصب آن لازم است. یک آچار مهره شامل یک سوکت ۲ طرفه است و هر دو مهره وپیچ را چرخانده و نگه داشته است.
شکل ۵ – پیچ کنترل کشش
پیچهای خاص
ترکیبی از پیچ و مهره است که شامل برخی تجهیزات قفل در مهره است.